KHÁI QUÁT VỀ VÙNG ĐẤT XÃ QUANG ĐỒNG

1. Vị trí địa lý, địa hình

Quang Đồng là xã miền núi nằm về phía Tây Bắc huyện Yên Thành. Là xã có diện tích tự nhiên lên tới hơn 75,61 km² và quy mô dân số khoảng 22.364 người, tổng số 22 xóm.. 

- Vị trí địa lý xã Quang Đồng như sau:

+ Phía Bắc giáp xã: Giáp xã Giai Lạc và xã Nghĩa Đồng.

+ Phía Nam giáp xã: Giáp xã Quan Thành;

+ Phía Đông giáp xã: Giáp xã Vân Du;

+ Phía Tây giáp xã: Giáp xã  Giai Lạc.

Xã Quang Đồng có địa hình lòng chảo, bao bọc xung quanh là núi cao, ở giữa là thung lũng thấp ôm trọn hồ vệ vừng.Vùng thung lũng là những cánh đồng nhỏ hẹp rải rác dười chân núi, đồi. Đây là diện tích chủ yếu để nhân dân sản xuất nông nghiệp đặc biệt là trồng lúa.

Xã Quang Đồng không có sông nhưng do diện tích đồi núi nhiều nên nhân dân đã biết ngăn dòng chảy từ các con khe thành hồ đập để dự trữ nước tưới phục vụ sản xuất, đáp ứng khoảng 70% nhu cầu nước tưới tiêu cho các cánh đồng.

2. Khí hậu

Xã Quang Đồng nằm trong vùng khí hậu Bắc Trung bộ mang đặc điểm chung là nhiệt đới gió mùa, nắng lắm mưa nhiều. Nhiệt độ trung bình hàng năm là 23,6⁰C. Số giờ nắng trong năm từ 1.580 - 1.600 giờ. Độ ẩm là 80%. Lượng mưa trung bình 1.600 mm. Mỗi năm xã có hai mùa rõ rệt: Mùa nóng bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 10, nhiệt độ cao nhất lên 40⁰C, tập trung vào tháng 6, 7. Trong mùa này có gió Tây Nam (gió Lào) thổi từ dãy Trường Sơn xuống gây khô nóng, làm cho ao hồ, đập khô cạn, cây cối héo khô. Từ tháng 8 đến tháng 10 thường có mưa bão gây khó khăn trong việc sinh hoạt và sản xuất cho nhân dân.

Mùa lạnh bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau, mùa này có gió mùa Đông Bắc gây rét, nhiệt độ xuống thấp khoảng 5 - 7⁰C, có mưa phùn rải rác cũng ảnh hưởng lớn đến đời sống của nhân dân.

3. Tài nguyên

Là một xã vùng núi nên Quang Đồng có nguồn tài nguyên khá phong phú. Đất đai phân bổ trên nhiều dạng địa hình khác nhau nên có đặc điểm khác nhau. Trong đó gồm các loại đất chính là: Đất Feralit đỏ vàng phát triển trên đá phiến sét với 1.070,89 ha tập trung chủ yếu ở các giãy núi cao; đất Feralit đỏ vàng bị xói mòn có 230 ha tập trung ở các đồi núi; đất phù sa ngòi suối có 460,41 ha; đất dốc tụ có 310,7 ha và có 219,23 đất khác. Với nhiều loại đất khác nhau đã tạo điều kiện thuận lợi để xã phát triển kinh tế đa giạng vừa sản xuất nông nghiệp trồng lúa nước, hoa màu và trồng cây nguyên liệu.

Quang Đồng là xã đồng bằng bán sơn địa có: gồm 22 xóm. Trong đó: 21 xóm có rừng có rừng tập trung.

 - Tổng diện tích tự nhiên: 7.561,00 ha;.

 - Diện tích rừng và đất lâm nghiệp là:  4.831,86 ha. Trong đó:

 - Diện tích đất có rừng: 3.796,47 ha.

 + Rừng tự nhiên:  237,16 ha

 + Rừng trồng:       4.019,00 ha

 - Rừng đặc dụng: 107,97 ha

 - Rừng phòng hộ: 956,33 ha

- Rừng sản xuất:   3.191,86 ha.

    Xã Quang Đồng trước đây là vùng núi non hiểm yếu, “rừng thiêng nước độc” với mảng thực vật phong phú gồm nhiều loài gỗ quý như: lim, táu, dổi, vàng tâm, lát hoa…; nơi sinh sống của nhiều loài động vật quý hiếm như: khỉ, vượn, voi, hổ, báo, chim, trĩ, gà rừng, lợn rừng, gấu… Ngoài ra, còn có nhiều loại thuốc như: thiên niên kiện, hà thủ ô, y dĩ, sa nhân… Rừng không chỉ là nơi cung cấp nguồn thực phẩn (thịt các loài thú), các loại rau, măng phục vụ hàng ngày cho nhân dân mà rừng ở đây còn có vị trí chiến lược quan trọng, được một số quan lại các triều đại phong kiến chọn làm nơi đóng quân như: Đinh Lễ (một vị tướng của Lê Lợi) đã chọn vùng đất Nhà Đũa - Động Đình lập căn cứ để đánh Thành Trài (Diễn Phong - Diễn Châu) trong cuộc kháng chiến chống quân Minh (năm 1424); là căn cứ của tướng công Hà Tông Đạt (quan thần nhà hậu Lê) theo Lê Duy Mật về vùng múi Nghệ An để lập vương triều. Đồng Thông cũng là nơi đặt đại bản doanh của nhà yêu nước Nguyễn Xuân Ôn. Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ vùng Nhà Đũa - Động Đình là căn cứ của huyện Yên Thành, nơi cất giấu, dự trữ lương thực, thực phẩm để chi viện cho chiến trường.

Hiện nay, Quang Đồng là xã có nhiều thế mạnh để phát triển kinh tế địa phương, nhân dân bắt đầu thực hiện dự án trồng đào phai trên diện rộng để góp phần xóa đói, giảm nghèo tiến lên làm giàu chính đáng trên quê hương yêu dấu.

4. Giao thông

Đường giao thông xã Quang Đồng trước đây đi lại khá khó khăn do ở xa trung tâm huyện. Đường chủ yếu là các lối mòn nhỏ mèn theo các triền núi, cây cối mọc um tùm sau được mở rộng. Nhất là từ năm 1962, khi xã viên các hợp tác xã ở Viên Thành, Nhân Thành, Hợp Thành, Hoa Thành, Long Thành đã lên đây cày trại thành lập các nông trang thì đường giao thông đi lại được quy hoạch có hệ thống nhưng cũng chủ yếu là đường đất. Ngày nay, thực hiện chủ trương xây dựng nông thôn mới, hệ thống đường giao thông liên huyện, liên xã, liên xóm được đầu tư mở rộng và bê tông hóa nhựa hóa. Hiện nay, xã có tuyến đường Quốc lộ 48E chạy qua,các trục đường chính,đường thôn xóm, đường nội đồng đã được bê tông hóa. Việc đi lại của nhân dân thuận tiện hơn.

Nhìn chung Quang Đồng là xã miền núi, điều kiện để phát triển kinh tế khó khăn, chỉ có một số diện tích đất đồi núi thuận lợi cho việc trồng cây nguyên liệu. Nhân dân đã biết tận dụng và phát huy để tạo ra giá trị kinh tế cao.